Les mamans

Je ziet ze ‘s morgens Goma of andere steden binnenwandelen, met bekwame spoed, kaarsrecht lopend met een grote schotel op hun hoofd, gevuld met kilo’s fruit en groeten, je vindt ze op iedere straathoek. Vijf bananen voor een halve dollar, vijf tomaten voor een halve dollar, vier mango’s voor….enz. 

Als je het waagt om je auto te pakeren krijg je nauwelijks de kans om uit te stappen, je auto wordt direct omsingeld want iedereen wil natuurlijk de producten kwijt voor het avond wordt. Iedereen drumt zich rond je en het is moeilijk om keuzes te maken want je kunt natuurlijk niet bij iedereen kopen.  Maar ze weten ook dat ze aan een “Muzungu” (blanke) iets meer kunnen verdienen.

Soms ontstaan er kort na de verkoop hevige discussies onderling… in het Swahili… inderdaad, jaloersheid is hier ook geen loos begrip…of is het overlevingsdrang ?  Ze blijven vaak tot de avond valt of tot de schotel leeg is…gans de dag in het opwaaiend stof en de zon. ’s Avonds zie je ze met gezwinde pas weer de stad uittrekken…vaak rest hen nog de huiselijke taken voor man en (meestal) veel kinderen.  Nog voor ze naar het centrum komen zie je ze zelfs heel vroeg hout sprokkelen om het vuur aan te maken dat nodig is om het avondeten te maken. Ze zijn minstens twaalf uur in de weer en dan beweren sommige mannen nog dat hun vrouwen niet echt werken…gehoord tijdens een stage…en de man meende het echt…volgens hun normen verdient de man het geld en de vrouw…die is er vooral om kinderen te produceren…vaak zes of meer…hoe al die mondjes telkens gevuld geraken, geen mens die het weet.

Vaak brengen we, tijdens onze opleidingen dit aspect aan om een discussie uit te lokken, maar er is geen zeggen aan…kinderen zijn een “richesse” volgens hen…als men dan zegt dat de landen met heel veel “richesse” meestal tot de armere landen behoren, dan kijken ze vreemd op, maar je krijgt hen niet overtuigd.  Het zit ingebakken in de cultuur, ook in het geloof….de koloniale sporen wellicht van nonkel pater en tante nonneke, want zieltjes winnen was destijds de opdracht!!! Geboortebeperking…het woord in de mond nemen alleen al, het was (en is) tegen alle regels in, vooral die van het Vaticaan..maar een eeuw later…zitten ze hier met de gebakken peren… die man in Rome, die ligt er allicht niet wakker van, overuigd van zijn grote gelijk.Maar ja, zo was het in Europa  toch ook minder dan een eeuw geleden….

Als je les “mamans” vraagt hoe ze het klaarspelen om iedereen te voeden, dan beweren ze gewoon dat ze zelf maaltijden overslaan om hun kinderen te kunnen eten geven…ofwel hebben ze in plaats van meerdere kledingsstukken, er slechts een paar.. zo proberen ze dat op te lossen.

Tijdens de laatste cursus was er een politievrouw aanwezig en die speelt het klaar om ongeveer ieder jaar zwanger te raken…bij haar man ontbreekt het blijkbaar niet aan viriliteit en ze durft niet te weigeren want dan vreest ze dat hij anders vreemd zal gaan… voorbehoedsmiddelen….nooit van gehoord, of het mag niet van de man, of hij wil niet vrijen met condoom.  Ze noemt “Odette”, ze is 28 jaar…ze was hoogzwanger en tijdens de cususweek is ze de donderdag bevallen van nummer zes….Een van de andere vrouwelijke cursisten kwam het heugelijke nieuws melden met de zin : “Odette a mis une fille au monde”. Op de wereld gezet..een hele mooie omschrijving voor deze heugelijke gebeurtenis…in dit deel van de wereld iemand op de wereld zetten, dat is wellicht nog het gemakelijkste…ervoor zorgen dat het kind deftig kan opgroeien, dat is een hele andere kwestie…

De man in het Vaticaan zou wellicht trots zijn op Odette  en haar man…

Het leven in Congo blijft een viceuze cirkel gekruid met “coutumes”… de kinderen worden moreel verplicht om te trouwen, vaak gearrangeerde huwelijken, want een vrouw die rond haar 25^ste nog niet gehuwd is…daar is volgens hen iets mis mee, ofwel is ze ziek of wordt ze aanzien als een prostituée…een man die tegen zijn dertigste niet gehuwd is..die wordt beschouwd als een flierefluiter en iemand die zijn verantwoordelijkheid niet neemt…..voorwaar, sensibiliseren is hier DE uitdaging maar of dat ooit lukt….

Ik denk het niet al is er volgens de jongere generatie wel een evolutie te merken in de steden. Op het platteland en in de “brousse” daarentegen….ik weet het niet…

Je vraagt je natuurlijk af wat de mannen ondertussen doen…tja, in de steden en dorpen zie je ze overal rondhangen op iedere straathoek, druk discussiërend…dat wel…al zijn er nauurlijk ook heel veel die wat werken of klussen voor een habbekrats want vaak komt het daar op neer. En voor de rest, de blanken aanspreken om hen te overtuigen hoe hard het leven wel is..je kan hier iedere dag fortuinen weggeven….een bodemloze put…een uitzichtloze situatie.

Les mamans…ze verdienen alle respect want ze zijn de spil in het huishouden en werken zich nog iedere dag te pletter ook…ze houden - om een groot woord te gebruiken -de ”natie” recht zonder het wellicht te beseffen en veel erkenning krijgen ze er niet voor….

Les mamans..petje af…